Thứ Ba, 19 tháng 7, 2016

Gia đình ở hai chiến tuyến trong cuộc đảo chính Thổ Nhĩ Kỳ

gia-dinh-o-hai-chien-tuyen-trong-cuoc-dao-chinh-tho-nhi-ky

Hai người đau đớn đứng trước quan tài trong đám tang các nạn nhân cuộc đảo chính ở Istanbul. Ảnh: AFP

Murat Ilik chết khi chỉ còn một tuần nữa là đến sinh nhật thứ 25. Một tiêm kích F-16 của phe đảo chính đã đánh bom trụ sở cảnh sát, khiến anh và ít nhất 40 người khác thiệt mạng.

Bạn bè và người thân của Ilik đau đớn an ủi nhau ở bệnh viện tại Ankara, nơi anh được điều trị nhưng không qua khỏi. Nhưng họ còn chờ đợi tin tức của một người thân khác có thể đã bị cuốn vào cuộc đảo chính - ở phía bên kia chiến tuyến. Người lính Fathi Unal, 35 tuổi, đã bặt vô âm tín từ sau cuộc binh biến.

Theo Washington Post, khi dư chấn từ âm mưu đảo chính bất ngờ vẫn còn đeo bám Thổ Nhĩ Kỳ, gia đình này vẫn cố đối diện việc người thân của họ ở cả hai phe trong cuộc đảo chính bất thành.

"Cả hai đều phục vụ đất nước mình", Fahrettin Koksal, 55 tuổi, chú của Unal và cũng là họ hàng với Ilik cho biết khi ông ngồi trong sân bệnh viện. Ông Koksal nói rằng nếu Unal dính líu vào cuộc binh biến thì anh này chỉ đơn giản là làm theo lệnh - vô tình vướng vào một cuộc tranh giành quyền lực.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho rằng người đứng sau cuộc đảo chính là Fethullah Gulen, giáo sĩ Thổ Nhĩ Kỳ sống lưu vong tại Mỹ. Trong khi đó, ông Gulen đáp trả bằng cách ám chỉ rằng ông Erdogan có thể đã dàn dựng cuộc đảo chính như một cái cớ để đàn áp các đối thủ chính trị.

Sau cuộc binh biến, ông Erdogan đã thực hiện chiến dịch thanh trừng quy mô lớn trong quân đội. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim hôm qua nói nhà chức trách đã bắt hơn 7.500 người, trong đó có 103 viên tướng và đô đốc.

Số binh sĩ bị bắt giữ bao gồm "nhiều lính bộ binh và những người đang đi nghĩa vụ quân sự", một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cấp cao nói và cho biết thêm rằng toà án sẽ ra quyết định về hành động tham gia đảo chính của họ.

Những người ủng hộ nhiệt thành ông Erdogan dành ít sự thông cảm cho những người này, một số còn kêu gọi chính phủ khôi phục án tử hình để trừng phạt những người làm phản.

Hình ảnh và video được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy các lính đảo chính bị lột quần áo, nằm lăn lóc trên sàn nhà và dường như đã bị đánh đập.

gia-dinh-o-hai-chien-tuyen-trong-cuoc-dao-chinh-tho-nhi-ky-1

Hàng chục binh lính thuộc phe đảo chính bị lột trần nằm trong nhà thi đấu bóng rổ. Ảnh: Mirror

Một số binh sĩ đã bị giết trên đường phố trong đêm 15/7, khi ông Erdogan kêu gọi người ủng hộ xuống đường ngăn chặn cuộc đảo chính, nhưng Koksal cho biết ông tin rằng cháu trai của ông đã bị bắt giữ. Gia đình gọi điện đến các bệnh viện nhưng không có tin tức về anh ta.

"Chúng tôi nghĩ rằng nó đã bị bắt giam, nhưng chúng tôi cũng không rõ nữa", ông nói.

Ngồi bên cạnh ông trong sân bệnh viện là Ali Uzun, chú của Ilik và cũng là một người họ hàng xa của Unal. "Những binh sĩ cấp thấp không biết họ đang làm gì", ông nói. "Họ không có ý làm hại chính đất nước mình".

Ông đổ lỗi cho những người cấp bậc cao hơn, cũng như Gulen, và cả Mỹ khi nước này cho phép giáo sĩ sống lưu vong tại đó. Trong một cuộc phỏng vấn với CNN hôm qua, ông Erdogan cho biết ông sẽ yêu cầu Mỹ dẫn độ Gulen.

Ông Erdogan mô tả cuộc đảo chính là một "món quà từ Thượng đế" để thanh lọc quân đội, làm dấy lên thuyết âm mưu rằng ông cố tình để cuộc đảo chính diễn ra.

"Tất cả những người cầm đầu âm mưu đảo chính đều được chính phủ biết đến", Uzun nói.

Koksal nói thêm: "Đó là một phần trong kế hoạch của ông Erdogan nhằm thanh lọc những người thuộc phe đối lập trong quân đội".

Cuối cùng, Uzun nói rằng cái chết của người cháu làm cảnh sát thật vô ích. "Nó là người yêu nước và yêu đồng bào", ông nói.

Ilik từng phục vụ ở miền đông nam đất nước, nơi chính phủ chiến đấu với phe ly khai người Kurd.

"Những kẻ phản bội (ám chỉ người Kurd) không thể hạ nó", Uzun nói. "Nhưng cuối cùng chính quân đội lại giết nó một cách vô ích".

Xem thêm: Cuộc đột kích bắt hụt tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ của phe đảo chính

Chiến dịch thanh trừng quân đội có thể làm suy yếu Thổ Nhĩ Kỳ

Phương Vũ